Αλεξάντρ Σολζενίτσιν
Ο Αλεξάντρ Σολζενίτσιν γεννήθηκε στις 11 Δεκεμβρίου, 1918, στην πόλη Κισλοφότσκ στην ορεινή περιοχή της Νότιας Ρωσίας που λέγεται Καύκασος. Ο πατέρας του, ο Ισαάκι, ήταν φοιτητής Φιλοσοφίας στο Πανεπιστήμιο της Μόσχας, αλλά άφησε τις σπουδές του για να πολεμήσει εναντίον της Γερμανίας στον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Υπηρέτησε ως αξιωματικός του πυροβολικού κι έμεινε στο μέτωπο μέχρι τη Συνθήκη του Μπρεστ. Τραγικά, σκοτώθηκε σε δυστύχημα έξη μήνες πριν γεννηθεί ο Αλεξάντρ.
Η μητέρα του Αλεξάντρ, η Τασία, δεν ξαναπαντρεύτηκε και μεγάλωσε το γιο της μόνη της παρόλες τις οικονομικές της δυσκολίες. Μορφωμένη γυναίκα, η Τασία μιλούσε άπταιστα Γαλλικά και Αγγλικά και κέρδιζε το ψωμί της ως στενογράφος και δακτυλογράφος.
Το 1924, οι δυο τους μετακόμισαν στην πόλη Ροστόφ όπου ο Αλεξάντρ τέλειωσε το Λύκειο. Από νεαρή ηλικία λαχταρούσε να γίνει συγγραφέας, και να πάει στο Πανεπιστήμιο της Μόσχας για να σπουδάσει Φιλολογία όπως ο πατέρας του. Δυστυχώς αυτό δεν γινόταν για οικονομικούς λόγους.
Η ικανότητά του στα Μαθηματικά τον οδήγησε στο Πανεπιστήμιο του Ροστόφ για να σπουδάσει στο Τμήμα Μαθηματικών και Φυσικής. Αργότερα έλεγε ότι οι σπουδές αυτές έσωσαν τη ζωή του: «...τουλάχιστον δυο φορές η εκπαίδευσή μου στα Μαθηματικά με γλίτωσε από το θάνατο. Kατά πάσαν πιθανότητα δεν θα είχα επιβιώσει οχτώ χρόνια στα στρατόπεδα αν δεν με είχαν μεταφέρει, ως Μαθηματικό, σε ερευνητικό κέντρο, όπου έμεινα τέσσερα χρόνια. Αργότερα, στην εξορία μου, μου επιτρεπόταν να διδάσκω Μαθηματικά και Φυσική, πράγμα που μου έδινε τη δυνατότητα να γράφω. Aν είχα σπουδάσει Φιλολογία, πιθανότητα θα είχα υποστεί ακόμα μεγαλύτερες πιέσεις...»
Ενώ σπούδαζε Μαθηματικά, ο Σολζενίτσιν έκανε μαθήματα δι’ αλληλογραφίας στη Λογοτεχνία στο Πανεπιστήμιο της Μόσχας. Το 1940 παντρεύτηκε μια συμφοιτήτρια, τη Νατάλια Ρεσοτόβκαγια. Το 1941, ο Aλεξάντρ αποφοίτησε από το Πανεπιστήμιο του Ροστόφ και άρχισε να διδάσκει Φυσική σε ένα γυμνάσιο στην περιοχή του Ροστόφ. Όμως ήλθε ο πόλεμος.
Για λόγους υγείας, η πρώτη του θέση στο Κόκκινο Στρατό ήταν να οδηγεί ιππήλατα οχήματα. Έμεινε ένα χρόνο σ’ αυτή την υπηρεσία και μετά στάλθηκε σε Σχολή Eκπαίδευσης Πυροβολικού επειδή είχε σπουδάσει μαθηματικά. Μετά από ελάχιστα μαθήματα εστάλη στο μέτωπο και σύντομα απέκτησε το βαθμό του λοχαγού. Υπηρέτησε στο πυροβολικό μέχρι τη σύλληψή του από το καθεστώς, το Φεβρουάριο του 1945.
H σύλληψή του ήταν μεγάλη έκπληξη για τον ίδιο. Ήταν σίγουρος ότι είχε γίνει κάποια παρεξήγηση. Έμαθε ότι συνελήφθη εξαιτίας παρατηρήσεων που είχε διατυπώσει σε γράμματα, όπως αναφορές στο Στάλιν που θεωρούνταν προσβλητικές από τους λογοκριτές της κυβέρνησης και πολιτικές ιδέες που κρίνονταν ανατρεπτικές. Αποσπάσματα από άλλα γραπτά του χρησιμοποιήθηκαν για να χαλκεύσουν κατηγορίες εναντίον του με αποτέλεσμα ο Σολζενίτσιν να ζήσει έγκλειστος σε φυλακές και στρατόπεδα καταναγκαστικής εργασίας για οχτώ χρόνια. Όταν ολοκλήρωσε τη ποινή του, εξορίστηκε στο αγροτικό Καζακιστάν.
O Σολζενίτσιν είχε γαλουχηθεί στη Χριστιανική παράδοση της προ-Σοβιετικής Ρωσίας, και βαφτίστηκε σαν παιδί. Εντούτοις, καθώς ο Μαρξισμός άρχισε να επικρατεί στη χώρα, ο αθεϊσμός έγινε η κοσμοθεωρία του. Στο στρατόπεδο όταν έκανε θεραπεία και εγχείρηση για το καρκίνο, ο Σολζενίτσιν δέχτηκε το μήνυμα του Χριστού.
***************
Γράφει στο βιβλίο του «Το Aρχιπέλαγος Γκουλάγκ»:
«Ύστερα από μια εγχείρηση, είμαι ξαπλωμένος στο χειρουργικό θάλαμο του στρατοπέδου. Δεν μπορώ να κουνηθώ. Ζεσταίνομαι, έχω πυρετό, αλλά οι σκέψεις μου δεν έχουν πέσει σε παραλήρημα, και είμαι ευγνώμων στον Δρ. Μπόρις Νικολάγιαβιτς Κόρνφελντ που κάθεται δίπλα μου και μου μιλάει όλο το βράδυ. Έχουν σβήσει το φως, για να μην πειράζει τα μάτια μου. Δεν είναι κανένας άλλος στο θάλαμο.
Ο Κόρνφελντ διηγείται ένθερμα τη μεγάλη ιστορία της μεταστροφής του από τον Ιουδαϊσμό στον Χριστιανισμό. Με καταπλήσσουν η πεποίθηση του νέου προσήλυτου και το πάθος των λόγων του.
Δεν γνωριζόμαστε πολύ, αλλά δεν είχε κανέναν άλλο με τον οποίο θα μπορούσε να μοιραστεί τα αισθήματά του. Ήταν πράος και ευγενικός. Δεν έβλεπα τίποτα κακό σ’ αυτόν. Εντούτοις ήμουν επιφυλακτικός, γιατί ο Κορνφελντ είχε μείνει 2 μήνες μέσα στο νοσοκομείο. Είχε κλεισθεί εδώ και απέφευγε να κυκλοφορεί στο στρατόπεδο.
Αυτό σημαίνει ότι φοβόταν ότι θα του κόψουν το λαιμό ...
Πέρασε η ώρα. Είναι αργά. Όλοι κοιμούνται. Ο Κόρνφελντ τελειώνει την ιστορία του.
"Γενικά ξέρεις, πιστεύω ότι δεν μας έρχεται καμιά τιμωρία σ’ αυτή τη ζωή, που δεν την αξίζουμε. Αν σκεφθείς βαθιά, πάντα θα βρεις την παράβαση".
Δεν βλέπω το πρόσωπό του. Αλλά στη φωνή του υπάρχει μια μυστικιστική γνώση που με έκανε να ανατριχιάζω.
Ήταν τα τελευταία λόγια του Μπόρις Κόρνφελντ. Αθόρυβα πήγε σε ένα κοντινό θάλαμο και ξάπλωσε για να κοιμηθεί. Όλοι κοιμόντουσαν. Δεν είχε κανέναν με τον όποιο μπορούσε να μιλήσει. Κοιμήθηκα και εγώ.
Ξύπνησα το πρωί από το θόρυβο ανθρώπων που έτρεχαν στο διάδρομο. Οι νοσοκόμοι μετέφεραν το σώμα του Κόρνφελντ στο χειρουργείο. Τον είχαν χτυπήσει 8 φορές στο κεφάλι με ένα ξύλινο σφυρί ενώ κοιμόταν. Πέθανε στο χειρουργείο χωρίς να ανακτήσει τις αισθήσεις του».
Εξαιτίας της ομολογίας του Κόρνφελντ, ο Σολζενίτσιν παραδόθηκε στον Χριστό, και όταν αφέθηκε ελεύθερος έγινε προικισμένος συγγραφέας και ένας από τους πιο σημαντικούς πιστούς της εποχής του, ασκώντας μεγάλη επιρροή. Το 1970 του απονεμήθηκε το Νόμπελ της Λογοτεχνίας.
Μια βραδινή συζήτηση άλλαξε τη ζωή του Αλεξάντρ Σολζενίτσιν.
Ένα ποίημα του εκφράζει την καινούργια του πίστη:
«Αναπολώ με τρόμο και ευγνωμοσύνη
Τη ζωή που’ πρεπε να ζήσω.
Ούτε επιθυμία ούτε και λογική
Φώτιζε τις στροφές και τα γυρίσματά της,
Ήταν η λάμψη ενός Ανώτερου Νοήματος
Που μόνο αργότερα θα εξηγηθεί.
Τώρα που μου δίνεται πίσω το ποτήρι,
Mαζεύω το νερό της Ζωής.
Πάντοδύναμε Θεέ! Σε Σένα πιστεύω. !
Μιλώντας για την πίστη ο Σολτζενίτζιν θα πει:
«Για μένα η πίστη είναι το θεμέλιο και το στήριγμα της ζωής».
David Aitkman, John Simkinκι
