Πολλά καλά βιβλία και διαδικτυακές εκπομπές (podcasts) έχουν κυκλοφορήσει προσφέροντας μια Χριστιανική ανταπόκριση σε όποια υπόδειξη ότι η ύπαρξη του Covid-19 υπονομεύει την πίστη σε έναν φιλάγαθο Θεό. Μια πρώτη προτίμηση είναι το βιβλίο του John Lennox «Πού είναι ο Θεός στον κόσμο του Κορωνοϊού;» που δείχνει τη δύναμη της Χριστιανικής κοσμοθεωρίας να εξηγήσει τον πόνο. Ανάμεσα σε άλλα βιβλία που αποτελούν τροφή για σκέψη είναι «Ο Θεός και η Πανδημία» του N.T. Wright και «Ο Ιός ως Κάλεσμα στην Πίστη του Walter Brueggemann.
Mερικά απ’αυτά τα έντυπα βγήκαν γρήγορα, πράγμα που αντικατοπτρίζει το γεγονός ότι δεν υπάρχει ουδέν νέον υπό τον ήλιον. Είτε αντιμετωπίσουμε τον καρκίνο, τη πνευμονία, κάποιο σεισμό ή αστεροεϊδή, η ερώτηση είναι η ίδια: πώς είναι δυνατό ένας καλός Θεός να επιτρέψει τέτοιο φαινομενικά τυχαίο πόνο; Προφανώς όταν πρόκειται για δολοφονία ή πόλεμο, είναι διαφορετική η υπόθεση καθώς οι άνθρωποι είναι υπεύθυνοι. Πολλοί Χριστιανοί καταφεύγουν στo επιχείρημα της ελεύθερης βούλησης, σχετικά με αυτές τις δυσκολίες. Ο Θεός μας δημιούργησε με ευθύνη για τις πράξεις μας – τη στιγμή που δημιουργεί ανθρώπινα όντα, επιτρέπει τo ενδεχόμενο του κακού.
Οι ιοί, οι πανδημίες και οι διάφορες μορφές καρκίνου σχετίζονται ελαφρά μόνο με την ανθρώπινη συμπεριφορά. Η κατάχρηση των πόρων παίζει ρόλο. Και οι ανθυγιεινή διατροφή προφανώς οδηγεί σε ταλαιπωρία. Χωρίς αμφιβολία οι νόμοι της Παλαιάς Διαθήκης απαγόρευσαν την κατανάλωση νυχτερίδων για διάφορους λόγους, αλλά για πολλούς από μας υπάρχει το ενστικτώδες αίσθημα ότι υπάρχουν πλάσματα που θα ήταν καλύτερο να μην τα τρώμε. Περιμένουμε ακόμα διευκρίνιση για τη πηγή του παρόντος ιού και τις «υγρές αγορές» της Κίνας. Εντούτοις αυτοί οι συνδέσεις είναι χαλαρές και δεν μας δίνουν την πλήρη εικόνα.
Ο C. S. Lewis στο βιβλίο του «Το πρόβλημα του πόνου» μας βοήθησε να συγκεντρωθούμε στο θέμα του πόνου, όχι στα παθήματα γενικότερα. Άλλωστε, μια πανούκλα που δεν προκάλεσε κακό στους ανθρώπους δεν θα μας ενδιέφερε περισσότερο απ’ ό,τι ένας σεισμός σε ακατοίκητο μέρος του κόσμου. Ίσως οι ιοί στη βιολογία και οι σεισμοί στη γεωλογία εξυπηρετούν κάποια χρήσιμη φυσική λειτουργία. Εκείνο που συνήθως εγείρει ερωτήματα για την πίστη σ’ ένα Αγαθό και γεμάτο Αγάπη Θεό είναι ο πόνος που προκαλείται για μας. Η γνωστή παρατήρηση του Lewis ακόμα ηχεί αληθινή: «Ο πόνος απαιτεί πάντα την προσοχή μας. Ο Θεός μας ψιθυρίζει στις χαρές μας, μας μιλάει στις συνειδήσεις μας, αλλά μας βροντοφωνάζει στους πόνους μας. Είναι δικό Του μεγάφωνο για να ξυπνήσει ένα κουφό κόσμο.»
To μεγάφωνο του Θεού ακούγεται σ’ όλους τους αιώνες. Μερικοί Βιβλικοί συγγραφείς αναγνώρισαν ότι μερικές πληγές ήταν άμεση κρίση του Θεού (Λευ.26:25, Ιεζ.6:11). Πληγές αναφέρονται τουλάχιστον 100 φορές στην Αγία Γραφή, συνήθως σχετικά με τους κυρίαρχους σκοπούς του Θεού. Αυτό δεν αφορά μόνο τη Παλαιά Διαθήκη, αλλά αποτελεί κομμάτι του αποκαλυπτικού οράματος του Ιωάννη στην Αποκάλυψη 6:8. Πιθανόν τα πρόσφατα γεγονότα μας βοήθησαν να λάβουμε υπόψη μας αυτές τις Βιβλικές παραπομπές, αλλά οι πληγές και οι ιοί πάντα αποτελούσαν κομμάτι της ζωής του πεσμένου ανθρώπου (σύμφωνα με εκτιμήσεις, οι πανδημίες συμβαίνουν περίπου 2 φορές σ’ έναν αιώνα – το 19ο αιώνα έγιναν τρεις). Είτε είναι κρίση Θεού, είτε μέρος της ύπαρξης σε πεσμένη δημιουργία, η πανδημία πρέπει να μας θυμίσει το μεγάφωνο του Θεού σε ένα κουφό κόσμο.
Σ’ αυτό το σημείο ίσως η Χριστιανική ηγεσία και η εκκλησιαστική μαρτυρία πρέπει να ακούγεται ξεκάθαρα. Δεν πρέπει να συγχυζόμαστε και να εκπλησσόμαστε που συμβαίνουν κακά πράγματα. Δεν πρέπει να ισχυριζόμαστε ότι ξέρουμε γιατί γίνονται συγκεκριμένα κακά πράγματα. Πρέπει όμως να μιλήσουμε θαρραλέα και ξεκάθαρα για τα πράγματα που έχουν μεγαλύτερη σημασία. O θάνατος έχασε το κεντρί του. Οι άνθρωποι έχουν μεγαλύτερη σημασία από τα υπάρχοντα. Η δικαιοσύνη είναι πιο πολύτιμη για ένα έθνος απ΄ ό,τι το ΑΕΠ. Η ζωή είναι προσωρινή και μια μέρα όλοι μας θα αντιμετωπίσουμε την κρίση. Από το Βιβλίο του Ιωβ μέχρι τα κηρύγματα του Μαρτίνου Λουθήρου βρίσκουμε την ίδια θαρραλέα πίστη εν μέσω φοβερού πόνου, βασάνων και αβεβαιότητας. Στο κήρυγμά του «Ένας Χαρούμενος Χριστιανός», ο C. H. Spurgeon επεσήμανε ότι οποιοδήποτε μπορεί να ευχαριστήσει τον Θεό όταν Εκείνος του δίνει αφθονία, «αλλά ο Χριστιανός Τον ευλογεί όταν τον χτυπάει: πιστεύει ότι ο Θεός είναι πολύ σοφός για να κάνει λάθος, και πολύ καλός για να είναι σκληρός. Τον εμπιστεύεται εκεί που δεν μπορεί να Τον ιχνηλατήσει, Τον ατενίζει στη πιο σκοτεινή ώρα, και πιστεύει ότι όλα είναι καλά». Η θαρραλέα πίστη και η γεμάτη αγάπη διακονία αποτελούν ένα μέρος του μεγάφωνου του Θεού σε ένα κουφό κόσμο.
- Chris Sinkinson
Λέκτορας Απολογητικής, Moorlands College
